" Hằng năm, cứ vào cuối thu lá ngoài đường rụng nhiều và trên không những đám mây bàng bạc. Mẹ tôi lại âu yếm nắm lấy tay tôi dẫn đến trường ...".
( Trần Trọng Kim - Quốc văn giáo khoa thư - lớp đồng ấu )
Ai trong chúng ta đã có một thời làm học trò mà không biết đến đoạn văn nầy ? Đa số trong chúng ta không có cái diễm phúc như Bích Diêu là sau bao năm đã xa trường xa lớp mà hàng năm, cùng ngày nầy được đứng trong sân trường để nghe tiếng trống nhập học. Nhưng chắc chúng ta không khỏi háo hức mỗi khi thấy con cái chúng ta sửa soạn cắp sách đến trường. Tôi là một trong những bậc cha mẹ ấy
Ở đâu cũng vậy, ở thời điểm nào cũng vậy, ngày nhập học được đám học trò chuẩn bị kỹ càng nhất. Rồi khi vào đến trường, đây đó vài học trò quen thuộc thì tìm gặp lại bạn bè năm trước để tụm năm tụm bảy. Đây đó vài khuôn mặt mới còn bỡ ngỡ không biết đứng ở góc nào cho không bị để ý. Trên gương mặt ai cũng lộ vẽ hớn hở tươi cười. Trừ vài em nhỏ lần đầu vào lớp vườn trẻ thì níu lấy chặt cha mẹ, và năm nào cũng có vài màn khóc lóc thảm thiết. Tôi không còn nhớ cảm tưởng của mình lần đầu tiên đi học ra sao, nhưng tôi biết rất rỏ cảm tưởng lần đầu tiên tôi dẫn con tôi đi học. Thằng nhỏ thì tỉnh bơ còn tôi thì như thắt ruột lại ! Chẳng qua là vì đây là lần đầu tiên mình giao con mình cho người khác trông coi dạy dỗ. Tôi đã đứng thật lâu ở ngoài cửa sổ, lắng nghe xem có tiếng đứa trẻ nào khóc không, và có phải là con mình không ? Buổi trưa chưa tới giờ tan học là tôi đã đợi sẳn từ hơn nửa tiếng trước. Tóm lại là tôi sợ xa cách con cái hơn là chúng sợ bị cha mẹ bỏ một mình.
Trang sức bằng nụ cười phì nhiêu Nhảy bằng chân chim trên dòng suối cạn Ấy là em trên đi buổi sáng Trăng ở trên môi và gió ở trong hồn Mái tóc mười lăm trên lá tung tăng Em ném vào phố phường niềm vui rừng núi Vẽ lên chiếc xe sơn xanh dáng thuyền cháy vội Cho những vườn hoa cầm đôi mắt bình yên Giữ những cung đàn tiêng guốc khua vang Hẹn đám xanh trên tay anh tuổi trẻ.... ( Buổi sáng học trò - Nguyên Sa )
Giờ nao nức của một thời trẻ dại ! Hỡi ngói nâu, hỡi tường trắng, cửa gương ! Những chàng trai mười lăm tuổi vào trường Rương nho nhỏ với linh hồn bằng ngọc Sắp hạnh phúc như chương trình lớp học Buổi chiều đầu họ tìm bạn kết duyên ; Trong sân trường tưởng dạo giữa đào viên ; Quần áo trắng đẹp như lòng mới mẻ Chân non dại ngập ngừng từng bước nhẹ ; Tim run run trăm tình cảm rụt rè ; Tuổi mười lăm gắp sách lại đứng nghe Lòng mới mở giữa tay đời ấm áp Tựu trường đó : lòng tôi vừa bắt gặp Nổi xôn xao thầm lặng ở trong rương Của chàng trai mười lăm tuổi vào trường Mắt tin cậy và tóc vừa đường rẻ Người bạn nhỏ ! Cho lòng tôi theo ghé ! Không nỗi gì có thể vuốt ve hơn Đêm tựu trường mùi cửa sổ mới sơn Tủ mới đánh, và lòng trai thơm ngát ( Tựu trường - Huy Cận ) Rồi ngày chúng mang sách từ trường về, tôi sung sướng được bao tập sách của con như những ngày mình còn đi học. Đề tên, lớp học, tên thầy cô giáo, môn học vào trang đầu của mỗi quyển vở với bao tâm tình như đứa học trò nhỏ. Mỗi năm vào đầu niên học đều như vậy cho đến một ngày nào đó chúng tự làm một mình thì tôi cảm thấy mình thật xa rồi với tuổi cắp sách của thưở nào
